ટ્વિસ્ટેડ -પેર કેબલ વિગતવાર સમજાવો.

પ્રશ્નઃ ટ્વિસ્ટેડ -પેર કેબલ વિગતવાર સમજાવો.

જવાબ: 

ટ્વીસ્ટેડ-પેર કેબલ માં બે તાંબા ના તાર (કે જે વિદ્યુત ના વાહક) હોય છે. બંને એકબીજા સાથે ટ્વિસ્ટ કરેલા હોય છે અને બંને ને પ્લાસ્ટિક નું આવરણ (કે જે વિદ્યુત ના અવાહક) લગાવેલ હોય છે.

અહીં બે તાર માંથી એક તાર નો ઉપયોગ “ઇન્ફોરમેશન” ને ટ્રાન્સમિટ કરવા માટે થાય છે અને બીજો ફક્ત ગ્રાઉન્ડ રેફરન્સ તરીકે વપરાય છે. રીસીવર આ બંને તાર વચ્ચે ના વોલ્ટેજ ના તફાવત ઉપર થી ડેટા નક્કી કરે છે. 

અહીં પાસ પાસે રહેલા કેબલ માં ક્રોસટોક અને સિગ્નલ ઇન્ટરફિયરન્સ ની સમસ્યા રહેવાની શક્યતા હોય છે.

( અહીં શા માટે બે-કેબલ ને ટ્વિસ્ટ કરવામાં આવે છે ?)

અહીં જો કેબલ ને સમાંતર એટલે કે પેરેલલ રાખવામાં આવે તો અહીં બીજા સિગ્નલ ના નોઇસ અને ઇન્ટરફિયરન્સ ની વેલ્યુ સરખી નહિ હોય કારક ને અહીં બંને તાર નું રિલેટિવ ડિસ્ટન્સ એ અલગ અલગ થઇ જશે (નોઇસ ના સંદર્ભ માં). એટલે જ એમને ટ્વિસ્ટ કરી ને રિલેટિવ ડિસ્ટન્સ જાળવી રાખવામાં આવે છે.

ઉદાહરણ તરીકે, ધારો કે એક ટ્વિસ્ટમાં, એક વાયર નોઇસ ના સ્ત્રોતની નજીક છે અને બીજો દૂર છે; આગળના ટ્વિસ્ટમાં,એનાથી ઉલટું થશે એને કારણે બંને વાયર સમાન રીતે નોઇસ ના સ્ત્રોતથી પ્રભાવિત થશે(અવાજ હોય કે ક્રોસસ્ટોક). આનો અર્થ એ છે કે રીસીવર, જે તફાવતની ગણતરી કરે છે એ ટ્વિસ્ટિંગ ને કારણે સંભવિત રીતે શૂન્ય બને છે. અને બંને વચ્ચે, કોઈ નોઇસ સંકેતો પ્રાપ્ત થતા નથી. ઉપરોક્ત ચર્ચામાંથી, તે સ્પષ્ટ છે કે ટ્વિસ્ટ પર યુનિટ ઓફ લેન્થ (દા.ત. ઇંચ) ની કેબલની ગુણવત્તા પર થોડી અસર પડે છે.

પ્રકારો:

મુખ્યત્વે બે પ્રકારે જોવા મળે છે. 

1. Unshilded Twisted Pair (UTP )
2. Shilded Twisted Pair (STP)

બંને ને નીચે આપેલા ચિત્ર માં જોઈ શકાય છે. 

UTP એ વધુ પ્રમાણ માં વપરાય છે. IBM કંપની એ UTP ના નવા અપડેટેડ વર્ઝન તરીકે STP કેબલ બનાવ્યો હતો. STP કેબલ માં વધારા નું મેટલ નું આવરણ અને ઇન્સ્યુલેટર નું કવર હોય છે. એ આવરણ ને કારણે એમાં નોઈશ અને ક્રોસટોક નું પ્રમાણ એકદમ ઘટી જાય છે અને ક્વાલિટી સુધારે છે, પણ સાથે સાથે એના કારણે કેબલ નો વજન વધી જાય છે. 

RJ-45 એ ઉપ ટાઈપ નો જ કનેક્ટર છે. 

ફાયદાઓ: 

1. સસ્તું હોય છે
2. સરળતા થી વાપરી શકાય છે
3. વજન માં હળવું છે ( કોક્સિયલ કેબલ કરતા )

ગેરફાયદાઓ: 

1. ઓછી ડેટા સ્પીડ
2. ટૂંકી રેન્જ (એટલે કે એમ્પ્લીફાયર વધારે વાપરવા પડે) 

ઉપયોગ :

1. ટેલિફોન નેટવર્ક (વોઇસ અને ડેટા ટ્રાન્સફર બંને માટે)
2. LAN નેટવર્ક ( 10 Mbps or 100 Mbps )

પર્ફોર્મન્સ એનાલિસિસ : 

અહીં પર્ફોર્મન્સ એનાલિસિસ માટે એટટેનુંએશન, ફ્રીક્વન્સી અને અંતર નો ગ્રાફ નીચે આપેલો છે. 

અહીં એટટેનુંએશન એટલે કે સિગ્નલ ની વેલ્યુ ( વોલ્ટેજ ) માં થતો સાપેક્ષ ઘટાડો.

અહીં Gauge એટલે કે કેબલ ની જાડાઈ નો એકમ છે.